Beleidsexperiment Menselijk Kapitaal: MKB Idee

08-10-2020

Op 20 oktober 2020 is de regeling ‘Beleidsexperiment Menselijk Kapitaal’ geopend. De regeling is beter bekend onder de noemer ‘MKB Idee’. Mkb-ondernemers kunnen op basis van deze regeling zelfstandig of samen met andere mkb-ondernemers subsidie aanvragen voor initiatieven die de leercultuur in hun onderneming versterken. Onder de Mkb-definitie vallen bedrijven met minder dan 250 werknemers en een jaaromzet van hoogstens € 50 miljoen en/of een balanstotaal dat kleiner of gelijk is aan € 43 miljoen.

MKB Idee

MKB Idee bestaat sinds 2018 en wordt een keer per jaar geopend. Het doel van de regeling is om initiatieven te ontwikkelen die als doel hebben belemmeringen bij mkb’ers weg te nemen om te investeren in scholing en ontwikkeling van hun personeel. Daar kan aan worden bijgedragen als mkb-ondernemers investeren in menselijk kapitaal. Onder menselijk kapitaal wordt in deze context verstaan het geheel aan competenties, kennis en persoonlijke en sociale vaardigheden van werknemers die arbeid binnen mkb-ondernemingen verrichten en daar economische waarde leveren. De investering moet leiden tot versterking van de leercultuur en een verhoging van de arbeidsproductiviteit en duurzame inzetbaarheid van werknemers.

De doelgroep voor MKB Idee is in 2020 verbreed. Élk idee om de leercultuur in het mkb te versterken is in principe subsidiabel. Er is dit jaar extra aandacht voor de categorie mkb-bedrijven tot 50 werknemers die veelal door te weinig tijd, geld of capaciteit moeite hebben met het creëren van een goede leercultuur. Zo is € 2,7 miljoen beschikbaar voor aanvragen die gedaan worden door een kleine onderneming (d.w.z. een bedrijf met minder dan 50 werknemers en een jaaromzet van hoogstens € 10 miljoen en/of een balanstotaal dat kleiner of gelijk is aan € 10 miljoen) of een samenwerkingsverband waarvan minstens één van de deelnemers een kleine onderneming is. Het budget van MKB Idee bedraagt in 2020 € 10 miljoen. Projecten die relevant zijn voor de technische- en ICT-sectoren, de klimaat- en energietransitie en digitalisering kunnen bij de boordeling extra punten verdienen. Daar zijn de rangschikkingscriteria van MKB Idee voor aangepast.

Subsidiabele initiatieven

Subsidie wordt door de Staatssecretaris van EZK verleend aan een mkb-ondernemer of een deelnemer in een samenwerkingsverband bestaande uit mkb-ondernemingen, kennisinstellingen, brancheorganisaties of andere organisaties, waarbij tenminste 65% van het totaal aan deelnemers aan het samenwerkingsverband mkb-ondernemer is. Een project waar subsidie voor wordt aangevraagd moet, zoals eerder gezegd, als doel hebben oplossingen te bieden voor belemmeringen die mkb-ondernemers ervan weerhouden meer te investeren in menselijk kapitaal. Een project scoort beter als het om de volgende thema’s gaat:

- het oplossen van belemmeringen die leiden tot meer en beter inzetbaar personeel in technische- en ICT-sectoren;

- investeringen in menselijk kapitaal in relatie tot digitalisering;

- investeringen in menselijk kapitaal in relatie tot de klimaat- en energietransitie;

- het versterken van de leercultuur bij een kleine onderneming.

 

MKB Idee is een “call for proposals”. Dat wil zeggen dat de ingediende subsidieaanvragen worden gerangschikt op de criteria kwaliteit en het voldoen aan de doelstelling van de regeling. Aan een subsidieaanvraag wordt een hoger aantal punten toegekend naarmate:

• het project meer bijdraagt aan de verwezenlijking van het doel;
• het project naar verwachting kwalitatief beter is;
• het project vernieuwender of origineler is voor de bij de aanvraag betrokken mkb-ondernemingen;
• de verwachte projectresultaten een grotere bijdrage leveren aan:
  • het oplossen van belemmeringen die leiden tot meer en beter inzetbaar personeel in technische- en ICT-sectoren;
  • menselijk kapitaal met betrekking tot digitalisering;
  • menselijk kapitaal met betrekking tot de klimaat- en energietransitie; of
  • het versterken van de leercultuur bij een kleine onderneming;
• de verwachte projectresultaten meer perspectief bieden voor toepassing bij andere mkb-ondernemingen.

Belangrijke thema’s

Aan het benoemen van vier specifieke thema’s die in het kader van MKB Idee zwaarder wegen liggen de volgende overwegingen ten grondslag. Allereerst is een tekort aan voldoende goed opgeleide technici en ICT’ers een algemeen knelpunt voor mkb-ondernemingen. MKB Idee beoogt via dit onderdeel van het rangschikkingscriterium projecten te vinden die eraan bijdragen dat technische mkb-ondernemers meer investeren in scholing en ontwikkeling van deze categorie werkenden om zo bij te dragen aan meer en beter inzetbaar technisch opgeleid personeel. Ook van belang is om het arbeidspotentieel te versterken met het oog op snelle technologische ontwikkelingen, globalisering en maatschappelijke uitdagingen. Zoals de digitaliseringstransitie. Het belang daarvan is vanwege de corona-crisis nog verder toegenomen omdat meer online alternatieven ontwikkeld worden voor wat voorheen vooral offline diensten of producten waren. Denk aan het voorbereiden van personeel op het gebruik van online marketing en sales, het gebruik van (big)data, business intelligence tooling, toepassing van artificial intelligence en digitale veiligheid. Dit onderdeel van het rangschikkingscriterium is relevant voor scholing en opleiding van personeel in alle sectoren voor wie het van belang is dat ze meekomen met de kansen en bedreigingen van de digitaliseringstransitie. Daarnaast beoogt de regeling in te spelen op de klimaat- en energietransitie. Het generieke knelpunt wordt daarbij gevormd door een tekort aan goed geschoolde mensen op klimaat- en energiegebied. De klimaat- en energietransitie wordt gezien als één van de grootste uitdagingen van deze tijd. En de regeling beoogt een gerichte impuls te leveren aan het versterken van de leercultuur bij een kleine onderneming. Het knelpunt is dat juist kleine bedrijven door te weinig tijd, geld of capaciteit moeite hebben met het creëren van een goede leercultuur.

Versterking van de leercultuur in de ‘eigen’ mkb-onderneming

Het versterken van de leercultuur in de mkb-onderneming is in 2020 expliciet in de regeling opgenomen. Met de herformulering is beoogd duidelijker te maken dat het móet gaan om knelpunten en oplossingen die liggen binnen het deelnemende mkb-bedrijf zelf of, in het geval van een samenwerkingsverband, de deelnemende mkb-bedrijven. Het is een vereiste dat de leercultuur in de eigen mkb-onderneming wordt versterkt. Het project mag géén betrekking hebben op knelpunten en oplossingen die buiten de eigen onderneming liggen. Het effect moet dus op de leercultuur van de eigen mkb-onderneming slaan. Zo is bijvoorbeeld samenwerking om het onderwijsaanbod van een school beter te laten aansluiten op de behoeften van een mkb-bedrijf niet subsidiabel. In dat geval wordt namelijk een knelpunt bij de onderwijsinstelling aangepakt. Ook het ontwikkelen van onderwijsmiddelen voor andere bedrijven, zonder dat er een knelpunt in de eigen mkb-onderneming opgelost wordt, is niet subsidiabel. Daarentegen is het wel mogelijk om derden zoals een school, adviseur, kenniscentrum en dergelijke in te schakelen om de oplossingen voor de eigen mkb-onderneming te helpen realiseren.

De regeling eist dat 65% van de deelnemers in een samenwerkingsproject mkb-bedrijven zijn. Dit moeten de mkb-bedrijven zijn waar belemmeringen worden aangepakt. Een mkb-bedrijf dat bijvoorbeeld de onderwijsmiddelen levert, maar waarbij geen knelpunt wordt opgelost, telt niet mee voor de 65%, maar mag wel deelnemen in het project. Het volstaat om in een samenwerkingsproject een samenwerkingsverband van drie mkb-bedrijven te vormen waar bij twee mkb-bedrijven belemmeringen worden aangepakt terwijl het andere mkb-bedrijf de middelen levert om het knelpunt op te lossen. In dat geval wordt in de context van de regeling 67% als mkb-bedrijven binnen het samenwerkingsverband gezien. Van de relatief kleinschalige projecten wordt overigens niet verwacht dat grote maatschappelijke problemen, zoals een tekort aan technisch personeel of een tekort aan docenten, opgelost worden. Wat wél binnen de regeling valt zijn ideeën over hóe een mkb-onderneming met die grote problemen om wil gaan, bijvoorbeeld door zelf docenten op te leiden voor het eigen personeel. Als een mkb-onderneming belemmeringen ondervindt bij het zelf opleiden van docenten, bijvoorbeeld door een gebrek aan kennis, wordt dat wel gezien als belemmering voor de onderneming. De subsidie is niet bedoeld om rechtstreeks te besteden aan scholing- of ontwikkeling of voor wervingscampagnes van personeel.

MKB Idee subsidie

De MKB Idee subsidie bedraagt voor een mkb-bedrijf 100% van de subsidiabele kosten doch minder dan € 125.000. De subsidie bedraagt voor een deelnemer in een samenwerkingsverband 100% van de subsidiabele kosten doch minder dan € 125.000, met dien verstande dat het totaal aan subsidie voor alle deelnemers in het samenwerkingsverband maximaal € 200.000 bedraagt. Voor subsidie komen alle redelijk gemaakte kosten in aanmerking die samenhangen met de uitvoering van het project. Subsidiëring van deze kosten valt onder staatssteun. Op grond van de algemene de-minimisverordening is het toegestaan dat aan een onderneming over een periode van drie belastingjaren tot € 200.000 aan staatssteun wordt verstrekt. Als dit plafond is bereikt mag in het betreffende jaar geen de-minimissteun meer worden verleend. Hiervoor moet een aanvrager door middel van een de-minimisverklaring laten zien welke de-minimissteun in de twee voorgaande belastingjaren is ontvangen. Tot en met 19 januari 2021 kunnen mkb-bedrijven of samenwerkingsverbanden van mkb-bedrijven een subsidieaanvraag voor MKB Idee indienen.

SLIM

MKB Idee is verwant aan de “Simuleringsregeling voor leren en ontwikkelen in het mkb” (SLIM) van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. SLIM is voor het eerst in 2020 geïntroduceerd. Inmiddels zijn er ten aanzien hiervan in 2020 drie aanvraagrondes geweest. Zowel de SLIM-regeling als MKB Idee dragen bij aan het stimuleren van leren en ontwikkelen in het mkb. Waar MKB Idee een experimentele regeling is die mkb-ondernemers uitdaagt om te komen met innovatieve oplossingen voor belemmeringen die hen verhinderen te investeren in scholing en ontwikkeling van werkenden, biedt SLIM daarentegen structurele ondersteuning om een leerrijke werkomgeving te creëren waarin het up-to-date houden van vakkennis en vaardigheden vanzelfsprekend is. De regelingen versterken elkaar ten aanzien van hun aard en doelstelling.